พาไปรู้จักสถาปนิกหญิง ที่ทรงอิทธิพลตลอดกาล

              เบื้องหลังสถาปัตยกรรมอันเลื่องชื่อบนโลกใบนี้ ไม่ได้สร้างขึ้นโดยสถาปนิกชายเพียงเท่านั้น แต่ยังมีสถาปนิกหญิงอีกหลายท่านที่เป็นมันสมองและอยู่เบื้องหลังความงดงามของตึก อาคารและสถาปัตยกรรมต่างๆ

SC ASSET มองเห็นและชื่นชมความสามารถของผู้หญิงเสมอมา เนื่องในวันสตรีสากล (International Women’s Day) 8 มีนาคม จึงถือเป็นโอกาสที่ดี ที่จะพาทุกคนไปทำความรู้จักสถาปนิกหญิงระดับโลกพร้อมกับผลงานของพวกเธอ เชื่อได้เลยว่า หลายคนอาจจะคุ้นตา รวมถึงหลายคนอาจจะเคยไปเยือนพื้นที่เหล่านั้นแล้วก็เป็นได้

1. ซาฮา ฮาดิด (Zaha Hadid)

สถาปนิกหญิงชาวอิรัก-อังกฤษ ระดับตำนาน ซาฮา ฮาดิด ผู้ได้รับการขนานนามจากหนังสือพิมพ์ the Guardian ว่าเป็น ‘ราชินีแห่ง Curve’ เนื่องจากผลงานมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นอยู่ที่เส้นโค้งที่ถูกปลดปล่อยออกมาผ่านงานดีไซน์ จนกลายเป็นการออกแบบที่ทั้งโลกต้องจดจำ เธอคว้ารางวัลมานับไม่ถ้วนตั้งแต่รางวัลที่เปรียบเสมือนรางวัลโนเบลของฝั่งสถาปัตยกรรมอย่าง ‘Pritzker Award’ ในปี 2004 รวมถึง ‘Stirling Prize’ ซึ่งเป็นรางวัลที่มีชื่อเสียงมากที่สุดในสหราชอาณาจักร ถึง 3 ปีซ้อน ตั้งแต่ปี 2010 – 2012

แม้วันนี้ซาฮา ฮาดิดจะจากไปแล้ว แต่ผลงานของเธอยังคงตั้งตระหง่านเป็นแรงบันดาลใจให้สถาปนิกรุ่นใหม่ได้ต่อไป แล้วผลงานที่สร้างชื่อของเธอนั้นมีอยู่หลายแห่ง อาทิ ศูนย์วัฒนธรรม Heydar Aliyev Cultural Centre อาเซอร์ไบจาน, สะพาน Sheikh Zayed Bridge สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์, หอศิลป์ Dongdaemun Design Plaza กรุง Seoul เกาหลีใต้, สนามกีฬา London Aquatics Centre สำหรับ Summer Olympics 2012  ประเทศอังกฤษ เป็นต้น

2. อแมนดา เลวีท (Amanda Levete)

สถาปนิกสาวแห่งสหราชอาณาจักร อแมนดา เลวีทผู้มาพร้อมกับการออกแบบอาคารที่มีรูปทรงโดดเด่นสะดุดตาและเต็มเปี่ยมไปด้วยอารมณ์ขัน ผลงานสร้างชื่อของเธอ ได้แก่ NatWest Media Centre อาคารสื่อมวลชน ณ สนามกีฬา Lord’s Cricket Ground ของกรุงลอนดอน ที่มีรูปทรงคล้ายกล้องถ่ายรูป, งานออกแบบสถานีรถไฟใต้ดิน Naples Subway Station รวมถึง ห้างสรรพสินค้า Selfridges Department Store ณ เมืองเบอร์มิงแฮม ที่มีรูปทรงประหลาดตาที่น่าประทับใจ จนทำให้เธอคว้ารางวัลมากมาย ในปี 2004 ได้แก่ Structural Steel Design Award, Concrete Society Award และ RIBA Award for Architecture เป็นต้น

นอกจากนั้น อแมนดา เลวีท ยังฝากผลงานไว้ในประเทศไทยอีกด้วย จากการออกแบบห้างสรรพสินค้าหรูย่านเพลินจิตอย่าง Central Embassy นั่นเอง

3. อีวอนน์ ฟาร์เรล และเชลลีย์ แมกนามารา (Yvonne Farrell and Shelley Mcnamara)

นับเป็นปรากฎการณ์ครั้งสำคัญ เมื่ออีวอนน์ ฟาร์เรล และเชลลีย์ แมกนามารา แห่ง Grafton Architects 2 สาวสถาปนิก จากกรุงดับลิน สาธารณรัฐไอร์แลนด์ จับมือกันคว้ารางวัลที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในวงการสถาปัตยกรรมโลกอย่าง ‘Pritzker Award’ ประจำปี 2020 ที่ผ่านมา

ฟาร์เรลและแม็คนามารา มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักในวงการสถาปัตยกรรมนานาชาติ จากผลงานการออกแบบอาคารสไตล์คอนกรีตเปลือย ที่มีรูปทรงแข็งกร้าวทึบทมึน ผลงานสร้างชื่อของพวกเธอ ได้แก่ Institut Mines Telecom ในกรุงปารีส ฝรั่งเศส, Town House building ที่ตั้งอยู่ภายใน Kingston university สหราชอาณาจักร และ มหาวิทยาลัย Campus UTEC lima ประเทศเปรู

4. คาซูโยะ เซจิมะ (Kazuyo Sejima) 

สถาปนิกสาวชาวญี่ปุ่น หญิงสาวอีกหนึ่งคนที่สร้างผลงานการออกแบบจนคว้ารางวัลอันทรงเกียรติอย่าง Pritker Prize ในปี 2010 ไว้ได้ เธอฝากผลงานไว้มากมาย อาทิ การออกแบบพื้นที่ Grace Farm ในอเมริกา ซึ่งทำให้เธอชนะรางวัล The Mies Crown Hall America Prize ในปี 2014-2015, อาคาร The New Museum of Contemporary Art ที่เมืองนิวยอร์ก รวมถึงมิวเซียมที่หลายคนอาจเคยไปเยือนมาแล้วที่ The 21st Century Museum of Contemporary Art เมืองคานาซาว่า ประเทศญี่ปุ่น และโปรเจกต์ Cloud shaped pavilion ที่จอดรถจักรยานรูปก้อนเมฆที่ตั้งอยู่ที่เกาะนาโอชิมะ หรือเกาะแห่งศิลปะของประเทศญี่ปุ่นนั่นเอง

Credit:
https://www.dwell.com/article/queen-of-the-curve-18-influential-works-by-zaha-hadid-0e1ff4f0
https://www.designboom.com/architecture/shelley-mcnamara-yvonne-farrell-grafton-8-landmark-projects-pritzker-laureates-03-03-2020/